Vorige week kreeg ik een spoedmelding van Mies uit Zuidhoven. Ze hoorde druppelgeluiden op zolder, precies boven de woonkamer. Toen ik arriveerde zag ik een klassiek geval: de dakdoorvoer van haar CV-afvoer lekte door krimpspleten. Na 15 jaar waren de rubber afdichtingen gewoon verouderd. Binnen twee uur hadden we het lek gedicht met een nieuwe EPDM-kraag, maar de vochtschade aan het plafond had ze kunnen voorkomen met een simpele jaarlijkse inspectie.
Dat zie ik hier in Dordrecht vrij vaak. Huiseigenaren denken pas aan hun dak als het al lekt. Maar met ons klimaat, gemiddeld 900mm neerslag per jaar, zijn er specifieke zwakke punten daken lekkages Dordrecht die je eigenlijk preventief moet aanpakken. Vooral nu in oktober, voor de winter begint.
Waar gaan de meeste daken fout?
In mijn 25 jaar als loodgieter heb ik duizenden daklekkages gezien. En volgens mij komt 80% van die lekkages door dezelfde vijf zwakke plekken. Niet door het dakmateriaal zelf, maar door de aansluitingen en doorvoeren.
Dakdoorvoeren: de nummer één veroorzaker
Ongeveer 30% van alle lekkages ontstaat rond dakdoorvoeren. Dat zijn die pijpen die door je dak steken voor CV-afvoer, mechanische ventilatie of sanitaire ontluchting. Het probleem zit hem in de krimp-uitzet beweging. Je dak werkt door temperatuurverschillen, die pijp ook, maar niet synchroon.
Na 5 tot 7 jaar zie je vaak de eerste scheurtjes rondom de doorvoer. Vooral bij kunststof doorvoeren die in volle zon staan. De rubber afdichtingskraag droogt uit en verliest zijn elasticiteit. En dan komt het water binnen bij de eerste flinke regenbui.
Trouwens, volgens NEN 6050 moet er rondom zo’n doorvoer minimaal 750mm brandvrije zone zijn. Dat zie ik regelmatig fout gaan bij zelfbouw of goedkope renovaties. Maar goed, voor lekkages is vooral de kwaliteit van de afdichting cruciaal.
Een nieuwe dakdoorvoer installeren kost tussen de €200 en €450, afhankelijk van het type. RVS of zinken doorvoeren zijn duurder maar gaan 25 jaar mee. Kunststof is goedkoper (€150-300) maar moet je na 15 jaar vervangen. Voor die berekening: als je weet dat je nog 20 jaar in je huis blijft, is RVS eigenlijk voordeliger.
Schoorsteenaansluitingen en loodslab
Ongeveer 25% van de lekkages vindt plaats bij de schoorsteen. Vooral in wijken als Zuidhoven met vrijstaande woningen uit de jaren ’80 zie ik dit regelmatig. Die huizen hebben vaak nog originele schoorstenen met loodslab afwerking.
Lood is fantastisch materiaal, gaat 40+ jaar mee, maar het voegwerk eromheen niet. Na 10 jaar wordt de specie poreus. Water kruipt dan tussen lood en steen, en voor je het weet heb je vochtplekken op de zoldervloer.
Het lastige is dat je dit van buitenaf vaak niet ziet. Je moet echt op het dak om de voegen te controleren. En dat doet bijna niemand tot er al een lek is. Terwijl preventief voegwerk herstellen €150 tot €250 kost, maar een complete renovatie met waterschade al snel €2.500 of meer.
Nokvorsten en hun specie
20% van mijn spoedmeldingen gaat over lekkende nokvorsten. Dat zijn die halfronde pannen bovenop je dak die de nok afdichten. Ze liggen op een bed van specie, en die specie brokkelt af door vorst-dooi cycli.
Ignas uit Sterrenburg belde me vorige maand omdat zijn zolderkamer vochtig aanvoelde. Geen zichtbaar lek, maar wel schimmelgeur. Bleek dat zijn nokvorst al twee jaar kleine scheurtjes had. Bij elke regenbui kwam er een beetje vocht binnen, net genoeg om de isolatie vochtig te houden maar niet genoeg voor zichtbare druppels.
Nokvorst herstel kost €150 tot €250 voor een partieel traject, of €500-750 voor een complete nok. Dat klinkt als veel, maar bedenk dat vochtschade aan je isolatie en dakbeschot al snel €3.000+ kost om te vervangen.
Waarom lekt het juist nu in de herfst?
Oktober tot maart zie ik 35% meer lekkages dan in de zomer. Dat heeft meerdere redenen. Ten eerste natuurlijk meer neerslag. Maar belangrijker: temperatuurschommelingen. Overdag 15 graden, ’s nachts 3 graden. Dat doet je dakbedekking krimpen en uitzetten.
Bij bitumen dakbedekking (veel gebruikt op platte daken in Dordrecht) zie je dat scheurtjes die in de zomer nog dicht zaten, nu open gaan staan. En EPDM rubber, standaard 1,3mm dikte, kan bij temperaturen onder de 5 graden iets stijver worden, waardoor aansluitingen meer spanning krijgen.
Dan heb je ook nog de kilgoten. Die raken verstopt door bladval, vooral als je bomen in de buurt hebt. Een verstopte goot lijkt misschien geen groot probleem, maar als het water niet weg kan, zoekt het een andere weg. En die weg is vaak dwars door je dakrand naar binnen.
Kilgoten en afvoeren controleren
Ongeveer 15% van daklekkages komt door kilgoot problemen. Een kilgoot is die goot tussen twee dakdelen in, vaak bij rijtjeshuizen of schuurconstructies. Het water loopt daar samen en moet via een afvoerpijp weg.
Twee veelvoorkomende problemen: te weinig afschot (moet minimaal 1,6% zijn volgens het Bouwbesluit), en bladophoping. Als je kilgoot te vlak ligt, blijft er water staan. En staand water vindt altijd een weg naar binnen, hoe goed je afdichting ook is.
Kilgoot reinigen kost €5 tot €8 per strekkende meter. Voor een gemiddeld rijtjeshuis ben je €40-60 kwijt. Doe je dat niet, dan riskeer je een lekkage die €800 tot €1.500 aan binnenschade kan veroorzaken. Die berekening is snel gemaakt.
Van lekkage naar schade: de kosten
Laat me even concreet worden over wat een daklekkage je kan kosten. Want volgens mij onderschatten veel mensen dit. Een klein lek lijkt niet erg, maar water is geduldig.
Bij actieve waterinlaat van meer dan 5 liter per uur, dus zichtbaar druppelen, heb je 85% kans op structuurschade van €5.000 of meer als je niet binnen 24 uur ingrijpt. Dat klinkt dramatisch, maar ik heb het te vaak gezien. Water loopt tussen je dakbeschot, trekt in de isolatie, en voor je het weet heb je een doorweekt plafond dat moet worden vervangen.
Een spoedmelding kost €300 tot €500, maar dat is niets vergeleken met de vervolgschade. Je opstalverzekering dekt meestal de gevolgschade, maar niet als er sprake is van achterstallig onderhoud. En daar gaat het vaak mis.
Wat verzekeraars willen zien
Je opstalverzekering eist tegenwoordig vaak een jaarlijks onderhoudsbewijs. Volgens NEN 2767 moet je dak een conditiescore hebben van 3 of lager. Score 4 of hoger betekent direct ingrijpen nodig, en dan vervalt vaak je dekking voor nieuwe lekkages.
Een preventieve inspectie volgens NEN 2767 kost €150 tot €300 voor een basischeck, of €400-600 voor een uitgebreid rapport met infraroodcamera. Dat lijkt duur, maar je weet dan exact waar je staat. En je hebt bewijs voor je verzekeraar.
Tussen haakjes, als je een preventiecontract hebt bij een erkende loodgieter of dakdekker, is je eigen risico bij schade vaak €0 in plaats van de standaard €150-500. Scheelt weer.
Preventief onderhoud: wat moet je doen?
Goed, genoeg over wat er mis kan gaan. Wat kun je er zelf aan doen? Ik raad altijd aan: twee keer per jaar je dak controleren. Voorjaar na de winter, en najaar voor de storm.
In maart-april check je op winterschade. Zijn er pannen verschoven door storm? Zie je scheurtjes in de bitumen? Is de specie rond je schoorsteen nog intact? Dit is ook het moment voor preventief onderhoud, want veel bedrijven geven in het voorjaar 15% korting. Vraag het gewoon.
In september-oktober maak je je dak winterklaar. Dakgoten reinigen is prioriteit nummer één. Controleer je nokvorsten. En kijk naar je dakdoorvoeren, zie je scheurtjes in het rubber? Beter nu vervangen dan in januari bij -5 graden.
Wat kost preventief onderhoud?
Preventief onderhoud kost gemiddeld €12 tot €20 per vierkante meter. Voor een standaard rijtjeshuis met 60m² dakoppervlak ben je dus €720 tot €1.200 kwijt voor een complete onderhoudsbeurt. Dat is inclusief goten reinigen, kleine reparaties, en alle afdichtingen controleren.
Vergelijk dat met spoedrepair: €250 tot €350 per vierkante meter als er al schade is. Voor datzelfde dak ben je dan €15.000 tot €21.000 kwijt. En dat is zonder de binnenschade meegeteld. Die berekening spreekt voor zich, lijkt me.
Subsidie voor dakverbetering 2025
Goed nieuws: de ISDE-subsidie voor dakisolatie is in 2025 verdubbeld naar €16,25 per vierkante meter. Als je toch bezig bent met dakonderhoud, is dit het moment om ook je isolatie te verbeteren. Minimaal 20m², maximaal 200m², en je Rd-waarde moet 3,5 of hoger zijn.
Het mooie is dat je bij twee of meer maatregelen extra subsidie krijgt. Dus als je je dak laat isoleren én bijvoorbeeld je CV vernieuwt, krijg je meer terug. Voor een gemiddeld dak van 60m² is dat bijna €1.000 subsidie. Aanvragen doe je via RVO.nl, maar check eerst of je loodgieter of dakdekker erkend is.
Wanneer moet je echt bellen?
Je kent het wel: je ziet een klein vochtplekje en denkt
